HELYTÖRTÉNET  2013. február 18.

Historia - Kiszpeszt

varoshaza-archPierwsze zapiski o Kiszpeszcie można znaleźć w 1869 r. pod nazwą Colonie Klein Pest. Obszar leżący w odleglości 9-1O km od centrum Pesztu, nazywany byl w 1871 r. osadą tymczasową, od 1873 r. osadą, a od 1874 r. stał się dużym skupiskiem gminnym. W 1872 r. ruszył tramwaj konny łączący Kiszpeszt z Pesztem i przez to zapewniał mieszkańcom miejsca pracy w Peszcie i na Kőbányi.

W 1895 r. ukazała się pierwsza miejscowa gazeta, a od 1896 r. osada miała już połączenie telefoniczne. Na placu Kościelnym w 1897 r. zbudowano pierwszy piętrowy budynek mieszkalny,a po nim powstały kolejne,wzdłuż ulicy Üllői. Od 1885 r. poprzez komunikację kolejową, a od 1900 r. tramwajową, Kiszpeszt stawał się coraz bardziej atrakcyjny. W 1900 r. znajdowało się już w nim 2.160 domów mieszkalnych i liczył sobie 15.756 mieszkańców. W 1908 r. z inicjatywy premiera Węgier Sandora Wekerle, rozpoczęto budowę państwowego osiedla robotniczego, dzięki któremu zwiększyła się liczba mieszkańców i wzmocniła rozbudowa osady. Osiedle Wekerle to od tamtego okresu jedna z pereł Kiszpesztu. Do dzisiejszego dnia osiedle to zapewnia miastu jednorodne oblicze, szerokie arterie komunikacyjne, ogrodowy charakter oraz miłą atmosferę mieszkańcom.

W I połowie XX wieku Kiszpeszt stał się gospodarzem dla rozwijającego się dynamicznie przemysłu i handlu.

W 1922 r. osada uzyskała rangę miasta. Spustoszenia powstałe w czasie I wojny światowej i światowy kryzys gospodarczy na pewien czas wstrzymały rozwój miasta.

Obok kłopotów gospodarczych, towarzyszyły im również problemy socjalne. Dopiero w 1931 r. podłączono na nowo sieć gazową, wodną i rozpoczęła się rozbudowa dróg i ulic. Od 1936 r. stopniowo rozwijał się przemysł i następowała konsolidacja życia gospodarczego. Straty poniesione w wyniku II wojny światowej,zostały złagodzone przez niezależne jeszcze miasto, a od

1 stycznia 1950 r. Kiszpeszt stał się XIX dzielnicą Budapesztu.

Po 1950 roku- rozwój Kiszpesztu posiada niejako dwa oblicza: z jednej strony działały i rozwijały się przedsiębiorstwa produkcyjne, z drugiej strony Kiszpeszt będący częścią aglomeracji miejskiej Budapesztu, pozostał dzielnicą peryferyjną.

W latach 70-tych próbowano Kiszpeszt rozwinąć jako centrum południowe Pesztu i rozpoczęto wyburzać wzdłuż ulicy Üllői starą część miasta, aby na obszarze 125 ha wybudować nowe osiedle mieszkaniowe.Kiszpeszt zyskał centralny charakter poprzez oddanie do użytku trzeciej linii metra na osi Północ-Południe.

Kontakt

Burmistrz:
Peter Gajda
Telefon: +361 347 4525
E-mail: gajda@kispest.hu 

Notariusz:
Telefon: +36 01 3474-500/529
E-mail: jegyzo@kispest.hu 

Kontakty międzynarodowe:
Dr. Peter Bernát
Telefon: +361 3474-500/525
E-mail: bernat@hivatal.kispest.hu  

Adres korespondencyjny:
Budapest Főváros XIX kerületi Kispest Önkormányzata
Városház tér 18-2O
Budapest
Hungary
H-1195